SCHIEDAM – Ze kon niet geloven wat ze in het nieuws las: dat definitieve sluiting van Zwembad Zuid en een mogelijk tijdelijke sluiting van Zwembad Groenoord geen grote gevolgen zou hebben voor het zwemmen in Schiedam. Irene Dumas is bijna chronisch te vinden in beide zwembaden – en in heel veel baden in de regio – en weet wel beter.

Zwembad Zuid gaat per 1 juli dicht, en Zwembad Groenoord wordt komend jaar gerenoveerd en nog niet duidelijk is of het bad gedurende die periode open kan blijven. In het debat om de begroting dinsdag werd daar druk over van gedachten gewisseld. Wethouder Antoinette Laan kon niet de verzekering geven dat er van tijdelijke sluiting van het bad in Groenoord geen sprake zal zijn, maar stelde wel in gesprek te zijn met buurgemeenten over het beschikbaar stellen van ‘water’ voor Schiedam. Bijvoorbeeld voor zwemles aan kinderen, of andere doelgroepen.

Irene Dumas werkt voor zo’n doelgroep. Zij is voorzitter van stichting Het Startblok en verzorgt ‘in heel de regio’ zwemmen voor kinderen en volwassenen ‘met bijzondere eigenschappen’. Of beperkingen. Zo telt ze onder ‘haar’ zwemmers nu ook vier blinde zwemmers. Andere bijzondere kinderen waarvoor Het Startblok zwemmen verzorgt zijn kinderen met ADHD, autisme, epileptische aanvallen, of een duidelijke fysieke handicap en ook dove kinderen en kinderen met beperkte verstandelijke vermogens. En ook voor volwassenen zet Het Startblok zich in: in Vlaardingen wordt zwemmen verzorgd voor bewoners van verschillende verzorgingshuizen, ‘mensen die anders niet anders dan liggen op bed’.

Het ‘zwemmen’ verschilt zeer in karakter en intensiteit, dus er zijn mensen die alleen in het water zijn, maar anderen die ook diploma’s halen. “Of die overstappen naar een intensievere groep als die in de Alexanderhof, waar we ook snorkelen en op de seascooter bezig zijn”, vertelt Dumas.

In Schiedam is Het Startblok actief in zowel Zwembad Zuid als Zwembad Groenoord. “Op vrijdagavond zwemmen we anderhalf uur in zuid, op donderdag twee uur in Groenoord.” In het bad in hartje Schiedam wordt de totale groep van zo’n vijftig leerlingen opgesplitst in vier groepen. “Drie zwemmen er in het kleine bad, een groep in het grote.” In zuid staan er nu 46 deelnemers op de lijst.

Dat is te zeggen: als het om kinderen gaat. Want daarnaast zijn er ook nog de vrijwilligers. Iedere sessie in het bad heeft een zweminstructeur aanwezig, en een BHV-er met EHBO, plus een tiental vrijwilligers. Dat kan gaan om mensen die 1 op 1 een zwemmer bij de hand nemen, of mensen die toezicht houden. Verder zijn de ouders in principe aanwezig op de kant. “Dat is belangrijk, veiligheid staat voorop. Zo zijn er ouders van epileptische kinderen die onder hun kleding zwemkleding dragen, in geval dat.

Dumas was dus nogal verrast, om het netje te zeggen, geërgerd is passender, toen ze las over ‘er is zwemwater genoeg en anders kijken we elders’. “Deze groepen neem je niet even mee naar een ander bad. En bovendien: daar is ook geen plaats.”

Want de capaciteit van het zwemwater in de regio wordt maximaal gebruikt, zo weet ze. “Als er nu een aanbod komt om op een bepaald moment een uur of anderhalf te kunnen zwemmen in de regio, dan zeg ik direct ja. Nog zonder overleg met mijn bestuur. En de vrijwilligers, die vinden we dan ook wel.”

Want er is geen zwemwater beschikbaar. Het Startblok kent een wachttijd van anderhalf tot twee jaar. Op de wachtlijst staan zo’n 75 namen. Als er zwemwater beschikbaar was, dan had ze de vrijwilligers al bij elkaar gezocht en was een nieuwe groep begonnen. In Poortugaal lijkt volgens haar nog het minste druk op het rooster en is de kans iets te kunnen boeken het grootst, denkt Dumas. “Maar je kan een groep niet even naar Poortugaal verplaatsen. Ouders kunnen niet allemaal rijden, ook al omdat er in gezinnen vaak meer problemen zijn dan alleen met het kind. Je weet ook niet of de vrijwilligers daar naartoe kunnen en willen.” Om de problemen met de beschikbaarheid en betaalbaarheid van zwemwater aan te geven, noemt ze het voorbeeld van Zoetermeer. “Daar is de Watergeus voor dertig miljoen verbouwd. En hebben ze van drie baden er twee gemaakt. Het gevolg is dat drie zwemverenigingen er al zijn omgevallen omdat ze geen plek kregen. En wij betalen tienduizend euro meer aan huur van het bad.” Het Startblok betaalt de huur van de zwembaden uit de contributies van de kinderen en – bij sommigen – uit de Persoonsgebonden Budgetten. Verder dragen de vrijwilligers de club; er zijn geen mensen die bij Het Startblok hun brood verdienen.

En oh ja, nu we het er toch over hebben. “In Groenoord gaat een doelgroepenbad komen dat kleiner is dan het bad in zuid. Ik ben even kwijt of het vijftien of twintig meter wordt. Maar ook dat betekent weer een beperking van de grootte van de groep.”

Dus: het is niet zo dat er geen wachtlijsten zijn voor de zwembaden, zoals in de Schiedamse gemeenteraad gedebiteerd en het is ook niet zo dat er buiten Schiedam wel even al dan niet tijdelijk opvangcapaciteit te vinden is. En bedenk dat de kinderen ‘bijzondere kinderen’ zijn. “Die dus niet in anderhalf jaar hun zwemdiploma’s A en B halen; wij zeggen altijd: reken maar op vijf jaar.” Het zijn dus ook geen kinderen die ook gerust wel een paar maanden kunnen wachten met zwemles of vrij zwemmen, als Schiedam geen zwemwater open heeft. “Er zijn kinderen die thuiszitten, ontheffing van de leerplichtwet hebben, en voor wie het zwemmen het enige pleziertje is dat ze wekelijks hebben. We zien het aan het commentaar dat we krijgen als we twee minuten eerder stoppen met de zwemles…”